Terapia IHHT - jak to działa?
Terapia IHHT, zwana również hipoksyterapią, kontrolowaną hipoksją lub terapią mitochondrialną w skrócie sprowadza się do wywoływania korzystnych mechanizmów w organizmie za sprawą poddawania go kontrolowanemu niedotlenieniu.
HIPOKSJA – trochę nauki
Hipoksja to stan niedotlenienia organizmu, a więc taki, gdy natlenowanie tkanek, organów lub całego organizmu jest niewystarczające w stosunku do zapotrzebowania na tlen. Od wieków był więc uważany za stan patologiczny organizmu, z którym trzeba walczyć.
W ostatnich latach reakcja ludzkich komórek, tkanek i organizmu na okresową hipoksję przyciągnęła wiele uwagi społeczności naukowej. W 2019 r. nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny otrzymali wspólnie William G. Kaelin Jr, Sir Peter J. Ratcliffe i Gregg L. Semenza „za odkrycie, w jaki sposób komórki wyczuwają i przystosowują się do dostępności tlenu”. Zidentyfikowali oni mechanizm, który reguluje aktywność genów w odpowiedzi na różne poziomy tlenu.
Równolegle do ich badań, w ciągu ostatnich 5 lat na całym świecie zintensyfikowano badania nad wpływem okresowej hipoksji. Zastosowanie tak zwanej przerywanej hipoksji, czyli treningu hipoksyjnego w praktyce sportowej i wojskowej oraz zastosowanie medyczne w profilaktyce i leczeniu różnych chorób wzbudziło zainteresowanie środowiska naukowego i rzuciło światło na korzystny potencjał terapii IHHT.
Trening wysokogórski
Najpowszechniejszą formą treningu hipoksyjnego jest trening wysokogórski. Obozy wysokogórskie są od lat stosowaną techniką poprawy kondycji sportowców i zwiększenia ich wyników. Na wysokościach powyżej 2000m n.p.m. następuje obniżenie ciśnienia barometrycznego, prowadzące do redukcji ciśnienia parcjalnego tlenu we krwi, a co za tym idzie obniżenia wysycenia hemoglobiny tlenem, co prowadzi do stanu hipoksji. Co się wtedy dzieje? W uproszczeniu w organizmie uruchamiają się mechanizmy adaptacyjne zwiększające wydolność i wytrzymałość organizmu, który musi poradzić sobie z treningiem w trudniejszych warunkach. Dzięki temu w warunkach normatywych sportowiec będzie dysponował jeszcze większym potencjałem i osiągał lepsze efekty. Są to nie tylko, jak początkowo sądzono, efekty wytrzymałościowe. Najnowsze badania dowodzą, że hipoksja poprawia wyniki w dyscyplinach szybkościowo – siłowych i poprawia funkcje poznawcze.
Terapia IHHT nie tylko dla sportowców
Skuteczność zastosowania kontrolowanej hipoksji u sportowców pociągnęło za sobą dalsze badania. Kolejnymi grupami korzystającymi z treningów hipoksyjnych byli wojskowi, lotnicy, kosmonauci. Aktualnie coraz więcej badań poświęca się koncepcji wykorzystania kontrolowanego niedotlenienia w terapii i leczeniu przewlekłych chorób oraz w poprawie jakości życia.
Mitochondria źródłem korzystnych zmian w stanie niedotlenienia
Mitochondria to centra energetyczne naszego organizmu. Znajdują się w każdej komórce i to właśnie ona zaopatrują organizm w energię niezbędną do życia i funkcjonowania każdego organu. Pełnią również szereg innych istotnych funkcji, chociażby odtruwają nasz organizm.
Wiele czynników w ciągu naszego życia przyczynia się do uszkodzeń mitochondriów: przewlekły stres, substancje chemiczne w otoczeniu człowieka – zanieczyszczone powietrze, elektrosmog, przetworzona chemicznie żywność, niektóre leki.
Komórki mają zdolność do regeneracji i są w stanie odtwarzać niewielkie ubytki mitochondriów. Jednak, gdy utrata mitochondriów jest zbyt duża (ok. 40%), energii wystarcza już tylko do funkcjonowania organizmu w ograniczonym zakresie. Człowiek traci odporność, zaczyna łapać infekcje, jest chronicznie przemęczony. Im większa liczba mitochondriów jest uszkodzona, tym organizm jest coraz słabszy, bo energii wystarcza już na funkcjonowanie tylko najważniejszych organów. Pojawiają się różne schorzenia i dysfunkcje organizmu, które zazwyczaj medycyna leczy objawowo.
Krótkie i kontrolowane okresy umiarkowanego niedotlenienia, wynoszące nie mniej niż 9%, powodują rodzaj umiarkowanego stresu dla komórek. Zachodzą wówczas zmiany w aparacie mitochondrialnym, które pozwalają na adaptację komórek do sytuacji hipoksyjnej. Terapia mitochondrialna IHHT stymuluje własne endogeniczne mechanizmy obrony na wszystkich poziomach – od genu do całego organu lub tkanki. W wyniku hipoksji stare uszkodzone mitochondria obumierają, a odbudowują się nowe zdrowe, w znacznie szybszym tempie. Pociąga to za sobą szereg korzystnych zmian w organizmie ludzkim, m.in.:
- Działanie przeciwzapalne,
- Obniżenie poziomu cholesterolu,
- Poprawa wrażliwości na insulinę,
- Wzrost enzymów glikolowych,
- Indukcja syntezy białek obronnych,
- Zwiększenie wazodylatacji, angiogenezy, erytropoezy.
Dzięki temu okresowa hipoksja ma zastosowanie w wielu dziedzinach medycyny. Więcej w zakładce >> Zastosowanie.